Yaşlılık, biyolojik süreç içerisinde tüm insanların yaşayacağı kaçınılmaz bir döneme tekabül etmektedir. İnsan haklarının gerek yasal gerekse sözleşmesel düzeyde güvence altına alınma sürecinde kadınlar, çocuklar ve engelliler konusunda devletler, uluslararası kuruluşlar, ulusal insan hakları kurumları ve sivil toplum kuruluşları tarafından çok sayıda çalışmalar yapıldığı görülmektedir. Öte yandan uluslararası kamuoyunda yaşlılık araştırmalarının yetersiz kaldığı ifade edilebilir.
Küresel ölçekte yirminci yüzyılın son çeyreğinden itibaren yaşlı haklarına yönelik uluslararası bir iyileştirmenin gerekliliği konusunda söylemler ağırlık kazanmaya başlamıştır. Her ne kadar Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 2021-2030 yılları arasındaki dönem “Sağlıklı Yaşlanma On Yılı” olarak ilan edilmiş ise de yaşlı hakları çabaların görece az olduğu alanlardan biri olarak dikkat çekmektedir.
Nüfus artış hızının düşmesi ile birlikte genel nüfus içinde hem sayısal hem de oransal olarak yaşlı nüfus artmıştır. Dünyada, 2020 yılında oranı % 9,3 olan 65 yaş ve üstü nüfusun 2050 yılında % 16,0’ya çıkması beklenmektedir (UN, 2020). Ülkemizde ise toplam nüfus içerisindeki yaşlı nüfus oranının 2080 yılında % 25’in üzerinde olacağı tahmin edilmektedir (TÜİK, 2022). Bu durum, daha önce görünürlük sorunu olan yaşlı haklarının daha fazla gündem olmasını gerektirmektedir. Ayrıca ekonomiden çalışmaya, sosyal güvenlikten sağlığa varıncaya kadar ülkelerin birçok politikasını yaşlı hakları perspektifinden değerlendirme zorunluluğunu da ortaya çıkarmaktadır.
Toplumsal ve kültürel değerlerimizi geçmişten geleceğe taşıyan yaşlılara yönelik algıların son dönemde değişime uğradığı, özellikle yaşlıların çağa ayak uyduramadıkları, değişmez ve aileye yük oldukları şeklindeki ön yargıların ortaya çıktığı görülmektedir. Yaşlıların istihdam, emeklilik, sosyal ve kamusal hizmetlere erişim gibi birçok alandaki sorunları halen çözüm bekleyen alanlar olarak dikkat çekmektedir.
Ayrıca 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli yaşanan deprem felaketi, temel hak ve özgürlüklere erişim bağlamında yaşlıların afet konusunda hazırlıklı olmasını ve özel ihtiyaçları çerçevesinde afet yönetim stratejilerinin geliştirilmesinin önemini, afetlerin risk ve yıkıcı etkilerini yaşlılar açısından azaltan afet yönetim planlarının varlığının gerekliliğini bir kez daha gözler önüne sermiştir.
Temel misyonu insan haklarını korumak ve geliştirmek, ayrımcılığı önlemek ve bu konuda farkındalık yaratmak olan Kurumumuz her türlü ön yargının ve ayrımcılığın son bulduğu, yaşlı haklarını bir bütün olarak ele alan, bu konudaki hakları, yetkileri ve sorumlulukları ortaya koyan bir “Uluslararası Yaşlı Hakları Sözleşmesi” ihdas edilmesi temennisiyle 18-24 Mart Yaşlılar Haftası’nı kutlamaktadır.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.