
Küresel ölçekteki gelişmeler ve ülkelerin toplumsal refah düzeylerini artırmak üzere hazırlanan kalkınma planları, toplumsal yapının gelişiminde kadınların kalkınma sürecinin her aşamasında yer alması gerekliliğini ortaya koymaktadır. Kadınların insan onuruna yaraşır bir hayat sürmeleri; ekonomik, sosyal, siyasal ve toplumsal alanlarda aktif rol almaları; hak, fırsat ve imkânlardan eşit biçimde yararlanmaları toplumsal yapının güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kabul edilen 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın (SKA) beşincisi, “cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve tüm kadınların ve kız çocuklarının güçlenmesi” olarak belirlenmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından yayımlanan 12. Kalkınma Planı’nda; ailenin ve toplumun vazgeçilmez unsuru ve gelecek nesillerin yetişmesinde merkezi bir role sahip olan kadınların hak ettikleri üstün kıymeti görmesi ve kalkınmamıza ivme kazandırması için başta eğitim ve istihdam olmak üzere hayatın her alanında hak, fırsat ve imkânlardan eşit biçimde yararlanmaları, her tür şiddet ve ayrımcılıktan uzak yaşamaları, temsil ve katılımlarının artırılması vurgulanmaktadır. Bu bağlamda eğitim, öğrenim, farkındalığın artması, toplumsal hayata katılımın artırılması, kaynaklara erişimin ve kontrolün artırılması, cinsiyete dayalı ayrımcılık ve eşitsizlik içeren kurumların ve yapıların dönüştürülmesi için çalışmalar yapılması; kadınların ve kız çocuklarının güçlenmesi sürecinde önemli araçlar arasındadır.
Ülkemizde kadınların ekonomik ve sosyal hayata katılımlarının artırılması; hak, fırsat ve imkânlardan eşit şekilde yararlanmalarının sağlanması ve kadın-erkek eşitliğinin tüm ana plan ve politikalara yansıtılması amacıyla önemli politika belgeleri oluşturulmuştur. Bu kapsamda “Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planı” adıyla hazırlanan ilk Eylem Planı, 2018-2023 yıllarını kapsayacak şekilde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı koordinasyonunda hazırlanmış ve uygulanmıştır. Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planı’nın uygulama süresinin 2023 yılında tamamlanmasıyla birlikte 2024-2028 yıllarını kapsayacak şekilde, ilgili tüm kurum ve kuruluşların görüş ve önerileri alınarak hazırlanan yeni bir “Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planı” yürürlüğe konulmuştur. Eylem Planı kapsamında Kurumumuz tarafından kadının istihdamına, engelli, şiddet mağduru, geçici koruma altındaki kadınların mesleki gelişimine, çalışma yaşamında kadın-erkek eşitliğinin sağlanmasına, psikolojik tacizle mücadeleye ilişkin mevzuat çalışmalarına ve iş yerinde şiddetin önlenmesine yönelik faaliyetlere katkı sunulmakta ve ayrıca Eylem Planı’nın izlenmesine ve değerlendirilmesine yönelik çalışmalar takip edilmektedir.
Eylem Planı’ndaki politikaların merkezi ve yerel düzeyde, bütüncül bir bakış açısıyla, etkin ve koordineli bir şekilde yürütmek üzere Kadının Güçlenmesi Koordinasyon Kurulunun oluşturulması ve çalışma esaslarının belirlenmesi amacıyla Genelge hazırlık süreci yürütülmüştür. Kurumumuz; 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu’nun 9’uncu maddesinin birinci fıkrasına göre “Görev alanıyla ilgili mevzuat çalışmalarını izlemek, değerlendirmek, bunlara ilişkin görüş ve önerilerini ilgili mercilere bildirmek” görevini haizdir. Bu görevin icrası kapsamında ilgili Genelge hazırlık sürecinde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına Kurumumuzun görüş ve önerileri sunulmuştur.
“Kadının Güçlenmesi” konulu 2025/4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, 8/3/2025 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. İlgili Genelge uyarınca; kadınlara yönelik sunulan hizmetlerin etkin bir şekilde yürütülmesine yönelik tüm çalışmaları izlemek, değerlendirmek, koordinasyon ve iş birliğini sağlamak üzere Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı başkanlığında, içerisinde Kurumumuzun da yer aldığı Kadının Güçlenmesi Koordinasyon Kurulu teşkil ettirilmiştir. Mezkûr Genelge’de Koordinasyon Kurulu tarafından kadınların ekonomik ve toplumsal hayatın bütün alanlarında ilerlemesini sağlayacak kurumsal mekanizmaların oluşturulması amacıyla çalışmalar yürütüleceğinin altı çizilmektedir. Ayrıca kadınların eğitim, bilim, siyaset, ekonomi, çalışma hayatı, çevre ve iklim değişikliği başta olmak üzere tüm alanlarda söz sahibi olmasına yönelik ihtiyaçların tespit edileceğine ve çözüm önerilerinin geliştirileceğine dikkat çekilmektedir. Söz konusu Genelge’de kadın-erkek eşitliğine duyarlı analiz ve bütçeleme gibi araçlar vasıtasıyla kamu politikalarının kadın-erkek eşitliğine duyarlı hale getirilmesine yönelik çalışmalar gerçekleştirileceği ifade edilmektedir.
2025/4 sayılı Genelge kapsamında kadının güçlenmesine ilişkin çalışmaların yerel düzeyde de etkin biçimde yürütülmesi ve takibi amacıyla tüm illerde Vali başkanlığında İl Koordinasyon Kurullarının oluşturulacağı, yerel düzeyde sektörel bazda veri toplama ve analiz çalışmalarının yapılacağı belirtilmektedir. Ayrıca Valilik himayesinde, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü koordinasyonunda ilgili tüm paydaşların katkılarıyla ilin yerel dinamiklerine uygun “Kadının Güçlenmesi İl Eylem Planı” hazırlanacağı ifade edilmektedir.
Temel misyonu insan haklarını korumak ve geliştirmek, insan onurunu temel alarak kişilerin eşit muamele görme hakkını güvence altına almak, hukuken tanınmış hak ve hürriyetlerden yararlanmada ayrımcılığı önlemek, işkence ve kötü muameleyle etkin mücadele etmek olan Kurumumuz; kadınların toplumsal ve ekonomik hayatın her alanında daha etkin yer alabilmesi için önemli görevler üstlenen Kadının Güçlenmesi Koordinasyon Kurulunun ve İl Koordinasyon Kurullarının hedeflerinin ve stratejilerinin hayata geçirilmesini temenni etmektedir.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.