Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 1 Aralık 2009 tarihinde Nelson Mandela’nın doğum günü olan 18 Temmuz’u Mandela’nın ırkçılığa karşı ve özgürlük davasına verdiği mücadele dolayısıyla “Uluslararası Nelson Mandela Günü” olarak ilan etmiştir. Bu sene on üçüncüsü kutlanacak olan günde, Nelson Mandela, gördüğü tüm baskılara ve işkencelere rağmen affedici ve birleştirici tutumu ile anılmaktadır.

Mandela, Güney Afrika’da Başkan seçilmesine kadar süren, beyaz olmayan ırklar ile beyaz ırklar arasında ayrımcı kurallar ve uygulamalar içeren “apartheid” rejimine karşı yoğun bir mücadele sürecine girmiştir.

Mandela, kabile hayatından Güney Afrika’daki ilk siyahi avukat olmasına kadar olan süreçte ırkçı baskı ve saldırılara karşı kurulan Afrika Ulusal Konseyi’ne katılmıştır. O dönemde iktidarda bulunan partinin apartheid rejimine geçmesiyle birlikte Ulusal Konsey’in çalışmalarında önde gelen kişilerden biri olmuştur. Bu süreçteki rolü nedeniyle 1962 yılında tutuklanmış ve 1963 yılında ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştır. Cezaevinde geçirdiği 27 yıllık sürede taş ve kireç ocaklarında çalıştırılmış, ailesiyle görüştürülmemiştir. Cezaevinden çıktığında artık 71 yaşında olan Mandela, bağışlayıcı ve birleştirici tutumuyla Güney Afrika’daki siyahi halka öncülük etmiştir.

Mandela’nın tahliyesi ve apartheid rejiminin kaldırılması sürecinde önemli katkısı bulunan o dönemki Güney Afrika Cumhuriyeti Devlet Başkanı Frederik Willem de Klerk ile birlikte Nelson Mandela, 1993 yılında Nobel Barış Ödülüne layık görülmüştür. 1994 yılında ise, her kesimden Afrikalının katıldığı ulusal seçimlerde Güney Afrika Cumhuriyeti’nin demokratik yolla seçilen ilk siyahi Devlet Başkanı olmuştur. Mandela başkanlık sürecinde yeni bir anayasa oluşturulması, toprak reformu ve önceki süreçlerde yaşanan haksızlıklar için Doğruluk ve Uzlaşma Komisyonu’nun kurulması faaliyetlerinde bulunmuştur. Seçim sürecinde verdiği söz doğrultusunda yalnızca bir dönem için başkanlık görevini yürüten Mandela, ikinci bir seçime katılmayı reddetmiş ve kalan hayatını hayır işleri ve yoksulluk ve AIDS ile mücadeleye adamıştır.

Uzun süre cezaevinde kalmış biri olarak Mandela, cezaevi şartlarına dair standartlar oluşturulması konusunda çalışmalar yapmıştır. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Mandela’nın bu çalışmalarını onurlandırmak amacıyla, 4 Aralık 2015 tarihli kararıyla Mahpuslara Muameleye Dair Birleşmiş Milletler Asgari Standart Kuralları’nı bazı maddelerini güncellemek suretiyle “Nelson Mandela Kuralları” olarak kabul etmiştir.

Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu olarak bu önemli günde tüm insanlığı Nelson Mandela’nın idealindeki dünyaya ulaşmak için çalışmaya davet ediyoruz.