İsrail, 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana uluslararası toplumun ve uluslararası kuruluşların bütün tepkilerine rağmen, Filistinli sivil halka yönelik insancıl hukuk normlarını ve uluslararası hukuku ihlal eden şiddetli saldırılarına ara vermeksizin devam etmektedir. Müslümanlar için kutsal sayılan Ramazan Bayramı’nda bile saldırılarına ara vermeyen İsrail, son verilere göre, 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze’ye 70 bin tondan fazla patlayıcıyla saldırarak 14.560’ı çocuk, 9.582’si kadın olmak üzere toplam 33.686 kişinin hayatını kaybetmesine neden olmuştur.(1)

İsrail’in Gazze Şeridi’nde hastanelere, sivil yerleşim yerlerine, ibadethanelere, uluslararası yardım kuruluşlarının bulunduğu bölgelere yönelik havadan ve karadan devam eden saldırıları ve ablukası, sivillerin temel gereksinimlerine ulaşamamasına neden olmaktadır. Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi (UNOCHA) tarafından yapılan açıklamaya göre; Gazze’nin kuzeyine ulaştırılması planlanan, içinde temel sağlık malzemelerinin ve 20 bin litre yakıtın yer aldığı iki insani yardımın bölgeye girişine İsrailli yetkililerce izin verilmemiştir. Buna göre son bir hafta içinde UNOCHA tarafından Gazze’nin kuzeyine ulaştırılması planlanan insani yardımların %40’ının bölgeye girişine İsrail tarafından müsaade edilmemiştir.(2)

İnsani yardımların bölgeye girişine izin verilmemesi nedeniyle başta bebekler ve çocuklar olmak üzere binlerce Filistinli temel gıdaya, temiz suya ve tıbbi malzemelere erişememektedir. İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından belirtildiği üzere İsrail, konvensiyonel silahların yanında açlığı da bir silah olarak kullanmakta ve yeterli gıda ve temiz suya ulaşamayan çoğu çocuk ve yaşlı binlerce sivil bu sebeple hayatını kaybetmektedir. Birleşmiş Milletler koordineli uluslararası kuruluşların bölgede yaptığı incelemelere göre Gazze’nin kuzeyinde nüfusun %70’i ölümcül açlıkla mücadele etmektedir.(3)

28 Mart’ta, Uluslararası Adalet Divanı’nında görülmekte olan Güney Afrika v. İsrail davası kapsamında Divan; Filistinlilerin yaşam koşullarının, özellikle gıda ve diğer temel ihtiyaçlardan uzun süreli ve yaygın bir şekilde mahrum bırakılmaları nedeniyle daha da kötüleştiğinin gözlemlendiğini belirterek; Gazze’ye gıda, su, elektrik, yakıt, barınma, giysi, hijyen ve sağlık malzemelerini içeren temel ihtiyaçların ve acil insani yardımın ulaştırılmasının sağlanması yönünde ek tedbire hükmetmiştir.(4) Ancak İsrail her ne kadar karar kendisi için bağlayıcı nitelikte olsa da uluslararası hukuka aykırı bir şekilde gerekli tedbirleri uygulamayarak savaş suçu işlemekte ve Gazze’deki insani krizin derinleşmesine sebep olmaktadır.

Uluslararası Ceza Mahkemesinin Roma Statüsü’nde, yardım malzemelerinin bilerek engellenmesi dahil olmak üzere, yaşamları için vazgeçilmez maddelerden mahrum etmek suretiyle sivillerin aç bırakılmasının bir savaş yöntemi olarak kullanılması; hastanelere ve hasta ve yaralıların toplandığı yerlere kasten saldırı düzenlenmesi savaş suçu olarak kabul edilmektedir. İsrail, Gazze’deki saldırıların ilk gününden bu yana savaş suçu işleyerek uluslararası insancıl hukuka ve taraf olduğu uluslararası sözleşmelerden doğan yükümlülüklerine aykırı bir şekilde davranarak sivil yerleşim yerlerini ve hastaneleri bombalamaya devam etmekte, insanların açlık ve kötü beslenme nedeniyle ölümüne sebep olmaktadır.

Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu olarak, İsrail tarafından Gazze’deki sivil halka yönelik sistematik ve yaygın bir şekilde gerçekleştirilen ve Roma Statüsü kapsamında savaş suçu teşkil eden saldırıları bir kez daha telin ediyor, uluslararası toplumun tüm aktörlerini Gazze’de yaşanmaya devam eden hak ihlalleri karşısında daha etkili bir rol üstlenmeye davet ediyoruz.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.

 

(1) AA, “İsrail ordusu 7 Ekim’den bu yana Gazze’de günlük ortalama 16 katliam yaptı” https://www.aa.com.tr/tr/info/infografik/38883 (E.T.: 14.04.2024)